Λευκά Όρη – Φαράγγι της Σαμαριάς
Σεκαδάκης Δημήτριος – Μποτωνάκης Ιωάννης
Διγενάκης Νικόλαος – Μιχελάκης Ιωάννης
Μαθητές του Στ2
Τα Λευκά Όρη ή Μαδάρες, όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι ένα αληθινό μπαλκόνι πάνω από το Λιβυκό και το Κρητικό Πέλαγος. Είναι ένα συγκρότημα με πάρα πολλές ψηλές κορυφές. Ψηλότερη κορυφή οι Πάχνες με υψόμετρο 2,454μ ενώ έχουν 20 κορυφές με υψόμετρο πάνω από 2,200μ. Με συνολική έκταση 30χλμ μήκος και 25χλμ πλάτος, περικλείει 3 οροπέδια και πάρα πολλά φαράγγια. Ονομαστότερο οροπέδιο είναι αυτό του Ομαλού σε υψόμετρο 1080μ που περιβάλλεται από τις κορυφές Βολακιάς(2,216μ), Γκίγκιλιος(2,081μ), Σάμπερος(2,005μ) και Ψιλάφι(1984μ). Ανατολικότερα βρίσκεται το οροπέδιο Ασκύφου σε υψόμετρο 730μ. Περιβάλλεται από τις κορυφές Κάστρο(2218μ), Τρυπάλι(1493μ.) και Αγαθές(1511μ.). Έχει σχήμα κυπέλλου, απ' όπου πιθανόν να πήρε και το όνομά του («σκύφος», αρχαία λέξη, σημαίνει κύπελλο). Σύμφωνα με γεωλογικές ενδείξεις η λίμνη κατά την προϊστορική περίοδο ήταν λίμνη. Έχει ιστορική σημασία μιας και αποτέλεσε το 1821, πεδίο νικηφόρας μάχης των Σφακιανών εναντίων των Τούρκων, καθώς επίσης και το 1866, στο ομώνυμο χωριό, ανακηρύχθηκε η Ένωση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα. Λίγο πιο πάνω βρίσκεται το οροπέδιο της Ταύρης και ακόμα πιο πάνω σε υψόμετρο 1200μ βρίσκεται το οροπέδιο της Νιάτου. 
Τα πιο γνωστά Φαράγγια των Λευκών Ορέων είναι το Φαράγγι της Αγίας Ειρήνης στο Σέλινο, το Φαράγγι του Θερίσσου, το Φαράγγι της Ίμπρου, το Φαράγγι της Αράδαινας, αλλά το πιο ονομαστό είναι το Φαράγγι της Σαμαριάς, το οποίο έχει ανακηρυχθεί σε Εθνικό Δρυμό από το 1962. Ο δρόμος που διασχίζουμε αφού μπούμε στο οροπέδιο του Ομαλού, καταλήγει στην περιοχή Ξυλόσκαλο, 43χλμ. νότια από τα Χανιά. Εκεί βρίσκεται η είσοδος του Φαραγγιού της Σαμαριάς. Στη θέση αυτή υπήρχε μια ξύλινη σκάλα για να διευκολύνει την κατάβαση, γι' αυτό και επικράτησε η ονομασία Ξυλόσκαλο. Κοντά στην είσοδο είναι το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, τριγυρισμένο από δέντρα και πηγές με ολοκάθαρο νερό. Εδώ πιστεύεται ότι υπήρχε αρχαίος ναός αφιερωμένος στον Απόλλωνα καθώς και η αρχαία πόλη Καινώ. Η διάβαση του Φαραγγιού, η Φάραγγα όπως την ονομάζουν οι ντόπιοι, είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Ο πεζοπόρος βρίσκεται αντιμέτωπος με την φύση και την άγρια ομορφιά της. Διανύει μια απόσταση 16χλμ μέχρι την έξοδο του Φαραγγιού και άλλα τρία χλμ. μέχρι το Λιβυκό Πέλαγος στο χωριό Αγία Ρουμέλη. 
Το μέσο πλάτος του Φαραγγιού είναι 20 με 30μ με στενότερο σημείο την θέση «Πόρτες» όπου έχει πλάτος 3-4μ. και ύψος 500μ. Η διάβαση είναι αρκετά δύσκολη αλλά ο πεζοπόρος ανταμείβεται με ένα πρωτόγονο και επιβλητικό θέαμα. Ένα πανέμορφο τοπίο χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση, μας προσδίδει μια μοναδική αίσθηση δέους και άπειρου θαυμασμού για το ανέπαφο μεγαλείο που αντικρίζουμε. Το Φαράγγι πήρε το όνομά του από το εκκλησάκι της Οσίας Μαρίας που βρίσκεται μέσα σε αυτό (Οσία Μαρία – Σία Μαρία – Σαμαριά). Η καλύτερη εποχή να περάσεις το Φαράγγι είναι τον Μάιο για να μην έχει πολύ ζέστη. 
Πρέπει να φοράς αθλητικά παπούτσια και ελαφριά ρούχα. Νερό δεν χρειάζεται να κουβαλάς γιατί το μέρος έχει άφθονες πηγές. Επιτρέπεται η φωτογράφηση αλλά απαγορεύεται η διανυκτέρευση σε όλη την διαδρομή, το άναμμα φωτιάς, το κάπνισμα, το κυνήγι, το ψάρεμα και το κολύμπι στα ρυάκια. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 300,000 επισκέπτες περνάνε το Φαράγγι κάθε χρόνο. Καθώς βγαίνεις από το Φαράγγι, κουρασμένος αλλά γεμάτος από εμπειρίες και ομορφιά, αντικρίζεις τα κρυστάλλινα νερά του Λιβυκού όπου ένα δροσερό μπάνιο στην καταγάλανη θάλασσα θα σε χαλαρώσει, ολοκληρώνοντας το κοπιαστικό αλλά θαυμάσιο οδοιπορικό σου.
